Wizyta u proktologa – czy jest się czego wstydzić?
Niesłusznie przyjęło się uważać, że proktologia jest wstydliwą dziedziną medycyny, a choroby związane z końcowym odcinkiem przewodu pokarmowego i odbytem należą do krępujących i nie powinno się do nich przyznawać. Nic bardziej mylnego. Układ wydalniczy to jeden z wielu układów naszego organizmu niezbędny do jego funkcjonowania, podobnie jak układ oddechowy, krwionośny czy trawienny. Posiadają go wszyscy ludzie i choćby z tego powodu nie powinien być źródłem fałszywego wstydu czy przemilczania problemów z nim związanych.
Postrzeganie chorób związanych z wydalaniem jako krępujące wpływa na późne rozpoznanie wielu groźnych schorzeń związanych z wypróżnieniami i często prowadzi do powikłań.
Czym jest proktologia?
Proktologia to dział medycyny, który zajmuje się profilaktyką, diagnozowaniem i leczeniem chorób:
- jelita grubego,
- odbytnicy,
- kanału odbytu,
- odbytu.
Kim jest proktolog i czym się zajmuje?
Zapewne nie wszyscy dokładnie wiedzą, co leczy proktolog. Otóż lekarz proktolog to inaczej lekarz od odbytu i chorób z nim związanych. Jest on specjalistą w zakresie diagnozowania i leczenia dolegliwości oraz schorzeń związanych z końcowym odcinkiem przewodu pokarmowego. Oprócz diagnostyki lekarz ten często sam wykonuje zabiegi chirurgiczne, takie jak nacięcie ropnia okołoodbytniczego, stąd niekiedy nazywany jest chirurgiem proktologiem.
Zajmuje się on następującymi schorzeniami:
- nowotwór jelita grubego,
- hemoroidy,
- rak odbytu,
- nietrzymanie stolca,
- szczelina odbytu,
- przetoka odbytu,
- wypadanie błony śluzowej kanału odbytu,
- ropień okołoodbytniczy,
- zakrzepica odbytu,
- kłykciny kończyste,
- uchyłki jelita grubego,
- stany zapalne anodermy,
- wrzodziejące zapalenie jelita grubego.
Do poradni proktologicznej pacjenci najczęściej zgłaszają się z problemem żylaków odbytu, a także szczeliną odbytu. Ich najczęstszym objawem jest świąd odbytu. Z kolei problemem grzybicy odbytu może zajmować się zarówno proktolog, jak i dermatolog. W razie potrzeby można udać się do proktologa prywatnie lub w ramach NFZ, co zwykle wymaga dłuższego oczekiwania na wizytę.
Jak wygląda badanie u proktologa?
Wizyta u proktologa nie powinna być niczym wstydliwym, gdyż jest to badanie jak każde inne i służy naszemu zdrowiu. Jak wygląda wizyta u proktologa? Proktolog przeprowadza normalny wywiad z pacjentem, ogląda wyniki badań, pyta o przebyte choroby oraz o tryb życia pacjenta. Wykonywane jest badanie per rectum czyli palcem przez odbyt. Umożliwia ono bowiem lekarzowi ocenę stanu odbytu, kanału odbytu i odbytnicy u pacjenta i pozwala na zdiagnozowanie wielu chorób.
Ponadto w razie potrzeby lekarz proktolog może zlecić dodatkowe badania, do których należą:
- anoskopia – aby ocenić stan kanału odbytu i końcowego odcinka odbytnicy,
- rektoskopia – wziernikowanie jelita,
- kolonoskopia – umożliwiająca obejrzenie wnętrza całego jelita grubego.
Co powinno nas skłonić do wizyty u proktologa?
Za najczęstsze objawy, z którymi powinniśmy zgłosić się proktologa uważa się:
- zmianę barwy i formy kału,
- zaparcia,
- nawracające biegunki,
- ropne wycieki z odbytnicy,
- zmiany ropne sączące w okolicy odbytu,
- ropnie płytkie i głębokie,
- ból odbytu i odbytnicy,
- nietrzymanie stolca i gazów związane z wiekiem, po urazach oraz po porodach,
- krwawienia z odbytu lub obecność krwi w stolcu,
- zmiany wrzodowe w obrębie odbytu,
- nieregularne i bardzo bolesne wypróżnienia,
- wzdęcia i nadmierne gazy,
- swędzenie odbytu,
- uczucie niepełnego wypróżnienia.
Do lekarza należy wybrać się jak najszybciej, gdy tylko zaobserwujemy któryś z wymienionych sygnałów. Nie należy zwlekać, czy też traktować problemu jako „krępującego”, tylko udać się bez wstydu do proktologa. Choroba odbytu jest to normalna dolegliwość, która wyleczona ustąpi, a zaniedbana może przerodzić się w jedno z niebezpiecznych i zagrażających życiu schorzeń jak np. rak odbytu.