Problem z nadwagą – dlaczego założenie balonu żołądkowego to dobry pomysł?
Konsekwencje otyłości
W obecnych czasach, otyłość jest chorobą cywilizacyjną, na którą cierpi coraz więcej osób. Jest ona problemem przede wszystkim zdrowotnym, ponieważ nieleczona pociąga za sobą szereg chorób zagrażających zdrowiu i życiu. W Polsce schorzenie to dotyczy co najmniej połowy mężczyzn i kobiet.
Nie wszyscy zdają sobie sprawę, że osoby z nadwagą i otyłością narażone są na większe ryzyko chorób serca i układu krążenia oraz cukrzycy typu 2, miażdżycy, a także chorób nowotworowych. Nadmierna tusza często powoduje również zwyrodnienia stawów biodrowych i kolanowych. U osób otyłych, dwukrotnie wzrasta także ryzyko nadciśnienia tętniczego i choroby niedokrwiennej serca, oraz częściej występuje kamica pęcherzyka żółciowego. Są one również bardziej narażone na występowanie nowotworów: jelita grubego, pęcherza moczowego i trzustki.
W przypadkach, gdy leczenie otyłości poprzez dietę, zwiększenie aktywności fizycznej, czy farmakoterapię, nie przynoszą wyraźnych skutków, i gdy nie ma innej drogi do zrzucenia wagi, rozwiązaniem może okazać się założenie balonu żołądkowego.
Czym jest balon żołądkowy?
Jest to metoda, która polega na wprowadzeniu do żołądka balonu, wypełnionego solą fizjologiczną, zabarwioną błękitem metylenowym. Zajmując znaczną część żołądka, zmniejsza on jego objętość i wpływa na uczucie sytości, a także zmniejsza apetyt. Dodatkowo, obecność balonu wpływa na poziom greliny i leptyny, dwóch przeciwstawnych hormonów jelitowych, odpowiadających za uczucie głodu i sytości.
W zależności od masy ciała, oraz jego historii związanej z próbami odchudzania, balonik w żołądku może pozostawać przez okres sześciu lub dwunastu miesięcy. Osoby poddane leczeniu tą metodą, mogą spodziewać się utraty masy ciała nawet o ok. 15-20 kg. Balon usuwa się z żołądka również podczas zabiegu endoskopowego.
Wskazania do operacji implantacji balonu
Zabieg ma tymczasowy efekt odchudzający, stąd polecany m.in osobom, które chcą schudnąć przed ważnym życiowym wydarzeniem. Należy pamiętać, iż w żadnym wypadku nie zastąpi on diety, ani aktywności, a jego rolą jest jedynie nauczyć pacjenta racjonalnego odżywiania i spożywania mniejszych porcji.
Balon w żołądku wskazany jest szczególnie chorym z nadwagą lub otyłością, u których próba leczenia, takiego jak dieta, czy zwiększenie aktywności fizycznej oraz farmakoterapia, nie przyniosły skutków. Zalecany jest osobom z indeksem masy ciała (BMI) o wartości od 30 do 40, i można go przeprowadzać u osób od 16 roku życia. Balonikowaniu żołądka mogą poddać się również osoby mniej otyłe, które chcą skutecznie zwalczyć nadmierne kilogramy, ale nie kwalifikują się jeszcze do zabiegu chirurgicznego. Ponadto, u chorych z otyłością olbrzymią, u których obecne są przeciwwskazania do klasycznego leczenia chirurgicznego, także znajdzie skuteczne zastosowanie umieszczenie balonu w żołądku. Opinie osób, które poddały zabiegowi są najczęściej pozytywne. Są bowiem pacjenci, którym za pomocą tej metody udało się zrzucić nawet 38 kg.
Przeciwwskazania do założenia balonu żołądkowego
Balonu żołądkowego, nie można zakładać u osób, u których występuje:
• ciąża, okres karmienia, starania by zajść w ciążę,
• choroby nowotworowe,
• poważne zaburzenia umysłowe i poznawcze,
• bulimia, anoreksja i inne zaburzenia odżywiania,
• alkoholizm, narkomania,
• operacje gastryczne w przeszłości,
• choroby wątroby,
• dysfunkcje przewodu pokarmowego, takie jak:przepuklina rozworu przełykowego większa niż 5 cm, choroba wrzodowa żołądka, zapalenie przełyku III i IV stopnia, choroba Leśniowskiego-Crohna, żylaki przełyku itp.,
• leczenie lekami przeciwzakrzepowymi oraz niesterydowymi lekami przeciwzapalnymi stosowanymi bez osłony,
• brak akceptacji pacjenta do stosowania się do zaleceń.
Zabieg założenia balonu żołądkowego i jego konsekwencje
Zabieg założenia balonu odbywa się w znieczuleniu. Pierwszym jego etapem jest gastroduodenoskopia, czyli ocena przełyku, żołądka i dwunastnicy, aby wyeliminować obecność schorzeń, będących przeciwwskazaniem do jego założenia. Następnie, przez jamę ustną zostaje wprowadzony zapadnięty balon, który umieszcza się w żołądku i wypełnia solą fizjologiczną zabarwioną na błękitno. Cała procedura trwa około 15 – 20 minut. Po zabiegu, pacjent pozostaje przez kilka godzin w klinice pod opieką lekarza i pielęgniarki. Po kilkugodzinnej obserwacji, może już wrócić do domu. W dniu założenia balonu żołądkowego nie powinien on prowadzić samochodu, ponieważ zabieg wykonywany jest w znieczuleniu.
Pierwsze trzy dni są zwykle dla pacjenta bardzo trudne. Należy spodziewać się bowiem występowania skurczy w brzuchu, nudności i wymiotów. Bardzo ważne jest, przestrzeganie zaleceń lekarza i picie dużej ilości płynów. Pojawiające się dolegliwości można złagodzić za pomocą leków. Aby dojść do formy, niezbędne są co najmniej trzy dni odpoczynku. Później, można wrócić do swoich zwykłych czynności. W pierwszej dobie po zabiegu, pacjentom poleca się spożywanie jedynie chłodnych napojów w niedużych ilościach. Z każdym kolejnym dniem, jadłospis można stopniowo rozszerzać o nowe produkty.
W okresie około tygodnia po zabiegu, przeciwwskazane jest podejmowanie zbyt dużych wysiłków, jednakże później ćwiczenia fizyczne są jak najbardziej zalecane, ponieważ aktywność taka jest nieodzowną częścią leczenia nadwagi i otyłości. Przez okres, w którym balon znajduje się w żołądku pacjenta obowiązuje bezwzględny zakaz nurkowania i latania samolotem, którego wnętrze podlega zmianom ciśnień.
U około 15 proc. pacjentów, podczas trwania terapii utrzymują się objawy choroby refluksowej, takie jak zgaga, czy dolegliwości bólowe w nadbrzuszu, które zwykle ustępują po zastosowaniu leków. Ciężkie powikłania związane z implantacją balonu żołądkowego zdarzają się bardzo rzadko, dotyczą poniżej poniżej 0,5 proc osób, a należą do nich niedrożność przewodu pokarmowego oraz perforacja żołądka.
Dieta po operacji balonikowania żołądka
Po zastosowaniu balonu żołądkowego, zaleca się, aby przez okres około 7 dni pacjent spożywał posiłki w formie płynnej. Wskazane są wówczas rozcieńczone, nie kwaśne soki np. jabłkowy, delikatne buliony, przetarte zupy, mleko, naturalne jogurty czy galaretki. Po tygodniu od zabiegu, menu można wzbogacić o produkty miękkie oraz potrawy miksowane. Dobrym wyborem będą wówczas m.in. banany, jajka, chude sery twarogowe, gotowane lub pieczone jabłka, gotowany biały ryż. Posiłki powinny mieć niewielką objętość i powinny być spożywane 4-5 razy dziennie. Należy spożywać je dokładnie przeżuwając każdy kęs. Ważne jest kontrolowanie ilości spożywanych płynów i wypijanie 2 litrów napojów na dobę, w porcjach nie większych niż 100 ml.
Po tym okresie, dozwolone jest spożywanie posiłków każdego rodzaju, jednak w mniejszych ilościach. Zakazane są napoje gazowane oraz leki w formie tabletek musujących. Należy również znacznie ograniczyć przyjmowanie zup oraz pokarmów półpłynnych i papkowatych. Posiłki należy spożywać często, nawet 6-7 razy dziennie. Powinny one mieć małą objętości (ok. 50-100 ml) i oraz być odpowiednio zbilansowane, zarówno pod względem kaloryczności, jak i zawartości składników odżywczych. Samodzielne układanie jadłospisu nie jest łatwe i zdecydowanie bezpieczniejsze będzie skorzystanie z pomocy dietetyka, który po analizie indywidualnych potrzeb pomoże pacjentowi ustalić właściwy plan odchudzania. Jadłospisy powinny być różnorodne, i składać się ze wszystkich grup produktów spożywczych tak, by pokrywały zapotrzebowanie organizmu na wszelkie mikro- i makroskładniki. Należy zwracać uwagę na duże spożycie płynów. Nie zaleca się jednak sięgania po nie bezpośrednio przed lub po posiłku.
Polecane są różne produkty o niskiej wartości energetycznej oraz te bogate w błonnik. Z produktów zbożowych, należy wybierać przetwory gruboziarniste, np. razowy chleb, grube kasze, brązowy ryż. Spośród mięs, zalecane są chude gatunki. Ważne jest również uwzględnienie w diecie dużej ilości warzyw, dodawanych do każdego posiłku oraz regularne sięganie po świeże owoce. Z przetworów nabiałowych, należy spożywać chude sery twarogowe, naturalne jogurty, kefiry, maślanki, chude mleko i jaja. Najlepszym sposobem przygotowywania potraw będzie ich gotowanie, gotowanie na parze, pieczenie i duszenie.
Ile kosztuje założenie balonu?
Cena za balon żołądkowy uzależniona jest od zakresu, sposobu przeprowadzenia zabiegu, rodzaju znieczulenia oraz lokalizacji i renomy kliniki. Całkowity koszt założenia balonu żołądkowego wynosi od 9900 do 12250 zł. Cena, prócz samego balonu, zawiera: pobyt w szpitalu w związku z zabiegiem założenia i wyjęcia balonu.