Rola diety przy Hashimoto

Co jeść a czego unikać przy Hashimoto?

W teorii wszystko jest łatwe, oczywiste – chorujemy na Hashimoto, idziemy do endokrynologa, przepisuje nam hormony, wyniki badań szybko się poprawiają, powinniśmy poczuć się lepiej… Niestety ostatni punkt jest bardzo często trudny do osiągnięcia. W tym momencie zaczynamy szukać w internecie „dieta Hashimoto”, „Hashimoto zalecenia dietetyczne”, „jaka dieta przy Hashimoto” itd. Jest to naturalna kolej rzeczy ponieważ bardzo często o występowaniu Hashimoto/niedoczynności tarczycy dowiadujemy się wtedy, gdy nagle przybraliśmy na masie lub od dłuższego czasu nie możemy schudnąć….

Dietą na Hashimoto działamy wielokierunkowo:

• Pilnujemy masy ciała – powinno się dążyć do osiągnięcia i utrzymania prawidłowej masy ciała
• Działamy na zmniejszenie stanu zapalnego w organizmie
• Wspomagamy prawidłowe wchłanianie leków oraz eliminujemy wszelkie niebezpieczne interakcje
• Wpływamy na wszelkie objawy choroby
• Bierzemy pod uwagę wszystkie często współistniejące schorzenia i problemy

Przyjmowanie leków a dieta:

• • Leki powinno się przyjąć na czczo, popijając niewielką ilością płynów
  • Posiłek powinno się spożyć ok. 30 minut po przyjęciu tabletki
  • Wapń, żelazo, magnez zmniejszają wchłanianie l-tyroksyny, dlatego produkty bogate w te związki powinny być spożywane 2 godziny po wzięciu leków.
  • Mocna herbata i kawa również powinny być spożyte ok. 2 godziny po wzięciu leków
  • Należy powiedzieć lekarzowi o stosowanej farmakoterapii, ponieważ niektóre leki również wchodzą w interakcje z l-tyroksyną

Zalecenia dietetyczne przy występowaniu Hashimoto:

Dieta w tej chorobie powinna opierać się na zasadach zdrowego żywienia, a przy bilansowaniu codziennej diety szczególną uwagę należy zwrócić na składniki pokarmowe istotne dla prawidłowej pracy tarczycy, wśród nich wymienia się jod, selen, żelazo, cynk oraz ograniczenie produktów o właściwościach wolotwórczych. Stosowanie prawidłowo zbilansowanej diety może zwiększać skuteczność procesu leczenia.

Podstawowe zalecenia diety:

• • • • Redukcja masy ciała i utrzymanie prawidłowej masy
      • Zaleca się konsumpcję ryb 3–4 razy w tygodniu, które są cennym źródłem białka w diecie osób z niedoczynnością tarczycy/Hashimoto. Kwasy omega 3 mają jednocześnie działanie przeciwzapalne.
      • Tłuszcze, głównie pochodzenia roślinnego (oleje, orzechy i nasiona), dostarczające 20-35% wartości energetycznej diety. Szczególnie istotna jest podaż wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny omega-3. Kwasy te zawarte są w znacznych ilościach w oliwie z oliwek, oleju lnianym, łososiu, makreli, pstrągu, tuńczyku. Zaleca się zastępowanie nasyconych kwasów tłuszczowych nienasyconymi oraz unikanie nadmiernego spożycia tłuszczów zarówno widocznych (masło, olej itp.), jak i niewidocznych (obecnych m.in. w ciastach, batonach, tłustych gatunkach mięs itp.).
      • Węglowodany złożone powinny stanowić 50-70% wartości energetycznej diety z odpowiednią podażą błonnika pokarmowego wraz z pełnoziarnistymi produktami zbożowymi oraz warzywami i owocami.
      • Uwzględnianie w diecie odpowiedniej podaży błonnika. Źródło błonnika powinny stanowić pełnoziarniste produkty zbożowe, surowe i gotowane na parze warzywa oraz świeże lub suszone owoce.
      • Unikanie produktów o właściwościach wolotwórczych, które mogą ograniczać przyswajanie jodu z pożywienia.
        • tioglikozydy, zawarte w warzywach kapustnych (różne rodzaje kapust, brukselka) oraz w innych warzywach krzyżowych, jak kalafior, brokuły, jarmuż, kalarepa, soja, kalarepa, brukiew
      • Warzywa, które są przeciwskazane, ale poddajemy je obróbce termicznej od czasu do czasu mogą być spożywane np. kalafior, brokuł, brukselka. Ważne jest, żeby takie produkty długo gotować, w dużej ilości wody następnie przepłukać pod bieżącą wodą przed podaniem.
      • Regularne spożywanie 4-5 posiłków w ciągu dnia, z przerwami 3-4 godzinnymi, ostatni posiłek 2-3 godziny przed snem,
      • Uprawianie aktywności fizycznej co najmniej 3 razy w tygodniu, przynajmniej przez 30 minut, a najlepiej nawet 60 minut dziennie. Szczególnie zaleca się uprawianie sportów aerobowych w godzinach porannych (bieg, basen, rower, marsz) oraz unikanie ćwiczeń, które zmuszają do krótkiego, ale intensywnego wysiłku. Wykonywanie regularnych ćwiczeń przyczynia się do szeregu korzystnych zmian w organizmie, m.in. przyspiesza metabolizm i pozwala na działanie hormonom tarczycy w komórkach.

Co z glutenem?

Hashimoto jest chorobą autoimmunologiczną, oznacza to, że w organizmie zachodzą takie procesy, które powodują niszczenie własnych tkanek. Do takich chorób należą m.in. Hashimoto, celiakia, cukrzyca typu 1, RZS, nieswoiste choroby jelit i wiele innych.  Bardzo często się zdarza, że osoba, która choruje na choroby autoimmunizacyjne nie ma tylko jednej dolegliwości tylko więcej np. jednocześnie występuje Hashimoto, celiakia, Choroba Leśniewsiego-Crohna. Dlatego jeśli chorujemy na jakąkolwiek chorobę autoimmunologiczną powinniśmy przeprowadzić pełną diagnostykę w kierunku celiakii, którą leczy się tylko odpowiednio zbilansowaną dietą bez glutenową. Czy jest konieczność wykluczania glutenu u każdej osoby, u której zdiagnozowano Hashimoto? Zdecydowanie nie! Najpierw badania, diagnostyka, kontrola u alergologa, później decyzja o ewentualnej diecie eliminacyjnej, którą zbilansować powinien dietetyk. Nie powinno się wprowadzać żadnych diet eliminacyjnych bez wyraźnych wskazań medycznych, którymi są celiakia, alergie pokarmowe itd.

Co z laktozą?

W prawidłowo fizjologicznej sytuacji. w przewodzie pokarmowym człowieka występuje enzym laktaza, który odpowiada za rozkładanie laktozy, co umożliwia jej dalsze wchłonięcie z przewodu pokarmowego. Taka sama sytuacja ma miejsce zwykle u większości osób chorujących m.in. na Hashimoto czy też inne choroby autoimmunizacyjne. Skąd się wziął pogląd na to, że powinniśmy stosować dietę bez laktozy? Z bardzo prostej przyczyny, „nadinterpretacji” badań. Faktem jest, że u osób, które mają nietolerancje laktozy, stężenie TSH znacznie się obniżyło po wykluczeniu tego dwucukru. Nie zanotowano jednak istotnych różnic  u osób, które nie mają nietolerancji. Dlatego przesadą jest wykluczenie laktozy u wszystkich osób dotkniętych chorobą Hashimoto, jednak warto wykonać diagnostykę w tym kierunku.

U osób chorych na choroby autoimmunizacyjne statystycznie częściej mogą występować: nietolerancja laktozy, celiakia, alergie/nietolerancje pokarmowe, inne choroby autoimmunologiczne w porównaniu do osoby zdrowej, dlatego warto obserwować objawy choroby a w razie jakichkolwiek wątpliwości udać do specjalisty, który pokierują odpowiednią diagnostyką.

Bibliografia:

• • • 1. Markiewicz-Żukowska R., Naliwajko S., Bartosiuk E., SawickaE., Omeljaniuk W., Borawska M. Zawartość witamin w dietach kobiet z chorobą Hashimoto. BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. – XLIV, 2011, 3, str. 539–543
      2. Markiewicz-Żukowska R., Naliwajko S., Bartosiuk E., SawickaE., Omeljaniuk W., Borawska M. Ocena sposobu żywienia pacjentek z chorobą H BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. – XLIV, 2011, 3, str. 428-433
      3. Socha K., Dziemianowicz M., Soroczyńska J., Borawska H. Nawyki żywieniowe a stężenie selenu w surowicy u pacjentów z chorobą Hashimoto. Probl Hig Epidemiol 2012, 93(4): 824-827
      4. http://dieta.mp.pl/diety/diety_w_chorobach/70973,interakcje-lekow-z-zywnoscia

Autor: mgr inż. Tomasz Kolipiński-dietetyk

Zobacz Wszystkie