Przepuklina u dzieci i niemowląt – sprawdź przyczyny, objawy, rodzaje i metody leczenia

Przepuklina jest stosunkowo częstym zjawiskiem – niekiedy występuje ona już u noworodków. Skąd się bierze przepuklina u dzieci? Jak leczyć przepuklinę pachwinową, pępkową lub kresy białej u dzieci i niemowląt? Kiedy konieczna jest operacja przepukliny? Zapraszamy do lektury poniższego artykułu.

Co to jest przepuklina?

Przepuklina jest to patologiczne przemieszczenie narządów (lub ich części) przez powłoki poza ich prawidłową (anatomiczną) lokalizację. Obszary, w których dochodzi do wytworzenia się przepukliny, nazywane są wrotami przepukliny. Często przepuklina występuje w wieku dziecięcym, w tym również u niemowląt (w tym przypadku są to tzw. przepukliny wrodzone). 

Przepuklina u dzieci – przyczyny powstawania

Przepuklina u dziecka powstaje w efekcie zaburzeń rozwojowych ścian jamy brzusznej. Skutkują one powstaniem ubytków będących wrotami przepuklin, które to mogą rozwinąć się już w okresie płodowym lub po urodzeniu. Czynnikiem zwiększającym ryzyko wystąpienia przepukliny u dziecka jest zwiększone ciśnienie w jamie brzusznej. Przyczynia się ono do wypchnięcia narządów przez ściany brzucha pod skórę w postaci miękkich uwypukleń. U znacznej części niemowląt i starszych dzieci objawy przepukliny pojawiają się wyłącznie w czasie wysiłku (kaszel, krzyk, płacz czy wypróżnianie).

Jak wygląda przepuklina u dzieci? Objawy

Patologiczne przemieszczenie narządów przez powłoki poza ich anatomiczne położenie daje charakterystyczne objawy. Bez względu na lokalizację przepukliny u dziecka, towarzyszy jej:

• miękki guz – początkowo można odprowadzić go do jamy brzusznej,
• dyskomfort podczas uciskania guza,
• promieniowanie dolegliwości w trakcie wzmożonej aktywności. 

Jakie są rodzaje przepuklin u dzieci i niemowląt?

Istnieją różne rodzaje przepuklin, które są diagnozowane u dzieci i niemowląt. Poniżej przedstawiamy krótką charakterystykę przepukliny pachwinowej, pępkowej i kresy białej.

Przepuklina pachwinowa

Przepuklina pachwinowa u dzieci diagnozowana jest najczęściej (zwykle u chłopców). Występuje, gdy część jelita przeciska się przez dolną część brzucha do pachwiny. Przepuklina pachwinowa występuje zazwyczaj po prawej stronie ciała. U chłopców przepuklina pachwinowa wychodzi poza pachwinę do moszny. U dziewczynek z kolei wybrzuszenie może sięgać do zewnętrznych warg sromowych.

Przepuklina pępkowa

Przepuklina pępkowa polega na przemieszczaniu się zawartości jamy brzusznej przez otwarty pierścień pępkowy. W większości przypadków ten rodzaj przepukliny u dzieci (zwykle występujący do 2. roku życia, częściej u dziewczynek i wcześniaków) nie powoduje dolegliwości bólowych oraz samoistnie zamyka się wraz ze wzmocnieniem mięśni brzucha. Jeśli przepuklina nie ustąpi, wówczas konieczna jest operacja przepukliny.

Przepuklina kresy białej

Przepuklina kresy białej nazywana jest również przepukliną okołopępkową. Ten rodzaj przepukliny u dzieci występuje w linii pośrodkowej ciała w nadbrzuszu (pomiędzy mostkiem a pępkiem). Przepuklina kresy białej u dzieci może rozwinąć się w efekcie wrodzonych wad anatomicznych powłok brzusznych. Zazwyczaj rozwija się dopiero w okresie przedszkolnym.

Rozpoznanie przepukliny u dzieci i niemowląt

W przypadku zaobserwowania u dziecka przepukliny, należy zgłosić się z nim do do lekarza pediatry lub lekarza rodzinnego. Rozpoznanie przepukliny u dzieci polega na wykonaniu badania fizykalnego. W niektórych przypadkach lekarz zalecić może badanie USG jamy brzusznej, które pozwala na postawienie ostatecznej diagnozy. Zwykle dziecko kierowane jest na kolejną wizytę u chirurga dziecięcego.

Przepuklina u dzieci – możliwe powikłania

Przepuklina u dziecka jest schorzeniem, które nie powinno być bagatelizowane. Brak leczenia może prowadzić do poważnych konsekwencji – tzw. uwięźnięcia przepukliny. To z kolei może być powodem niedrożności jelita, martwicy, a nawet przedziurawienia ściany jelita.

Operacja przepukliny u dzieci 

W większości przypadków patologiczna zmiana wymaga specjalistycznego leczenia chirurgicznego w postaci operacji przepukliny. Usunięcie niewielkiej przepukliny polega na odprowadzeniu jej zawartości i zszyciu wrót przepukliny.