Czy chirurgia bariatryczna jest ostatecznością u osób z otyłością?

Operacja bariatryczna bywa niekiedy jedynym rozwiązaniem prowadzącym do poprawy stanu zdrowia i jakości życia osób otyłych. Nie można jednak traktować jej jako metody odchudzania. Jest poważnym obciążeniem dla organizmu oraz skomplikowanym zabiegiem chirurgicznym o dużym stopniu ryzyka.

Dlaczego otyłość jest groźna?

Znaczna otyłość polega na nadmiernym gromadzeniu się tkanki tłuszczowej, ale jest również niebezpieczną chorobą, zagrażającą bardzo poważnymi konsekwencjami. Może ona bowiem prowadzić do wystąpienia następujących schorzeń: 

• cukrzyca typu 2, 
• miażdżyca, 
• nadciśnienie tętnicze,
• nowotwory,
• bezpłodność wskutek zmian hormonalnych,
• zespół bezdechu sennego, 
• zapalenie trzustki, 
• dna moczanowa.

Rodzaje operacji bariatrycznych      

Niekiedy ani dieta, ani farmakoterapia, ani żadne inne sposoby leczenia otyłości nie przynoszą efektów. Jeśli stan pacjenta bezustannie się pogarsza, warto wówczas rozważyć zastosowanie tzw. chirurgii bariatrycznej np. w postaci operacji zmniejszenia żołądka.

Istnieje wiele rodzajów operacji bariatrycznych, a o wyborze konkretnej z nich, ostatecznie decyduje lekarz bariatra, biorąc pod uwagę stan zdrowia pacjenta. Zabiegi operacyjne związane z leczeniem otyłości dzielą się na:

• operacje restrykcyjne,
• operacje wyłączające,
• połączenie obydwu metod.

Zabiegi restrykcyjne, z zakresu chirurgii bariatrycznej, polegają na zmniejszeniu pojemności żołądka poprzez wykonanie jego pionowej plastyki lub wykorzystanie specjalnej opaski. Natomiast zabiegi wyłączające służą zmniejszeniu wchłaniania pokarmu, które można uzyskać poprzez wyłączenie części jelita z procesu wchłaniania, łącząc żołądek z końcowym odcinkiem jelita cienkiego. Do zabiegów, które skutecznie wpływają na proces redukcji masy ciała należą: 

• rękawowa resekcja żołądka,
• wyłączenie żołądkowe z zespoleniem na pętli Roux-en-Y,
• wyłączenie żołądkowe z zespoleniem pętlowym,
• laparoskopowa plikacja żołądka,
• wyłączenie dwunastniczo-krętnicze z pojedynczym zespoleniem,
• przełożenie jelitowe.

Dla kogo operacja bariatryczna?

Według wytycznych opracowanych przez ekspertów chirurgii bariatrycznej do operacji można zakwalifikować osoby w wieku od 18 do 65 lat, u których współpraca z dietetykiem i fizjoterapeutą nie wpłynęły na znaczącą redukcję masy ciała, oraz u których pomimo leczenia zachowawczego:

• BMI jest równe lub wyższe niż 40 kg/m2,
• BMI znajduje się w przedziale 35–40 kg/m2 i występują u nich choroby, które zrzucenie wagi może znacząco zahamować, takie jak :cukrzyca typu 2 czy nadciśnienie tętnicze,
• BMI wynosi od 30 do 34,9 kg/m2 i cierpią na cukrzycą typu 2, ale pomimo stosowania leków i insuliny utrzymuje się u nich stan hiperglikemii.

 W wyspecjalizowanych ośrodkach wykonuje się także zabiegi chirurgii bariatrycznej u dzieci.

Przeciwwskazania do operacji bariatrycznej

Istnieją określone przeciwwskazania do operacji bariatrycznej. Należą do nich:

• nieuleczalna, prowadząca do wyniszczenia choroba, 
• choroba stanowiąca zagrożenie życia, np. przebyty niedawno zawał serca, 
• ciężkie zaburzenia krzepnięcia, 
• brak świadomej zgody na zabieg, choroba psychiczna, 
• niemożność samodzielnego codziennego funkcjonowania, 

Znaczącym utrudnieniem, które musi zostać przedyskutowane z lekarzem, a niejednokrotnie uniemożliwić operację bariatryczną może się okazać:

• ciężka niewydolność krążeniowo-oddechowa,
• nadciśnienie wrotne przebiegające w marskości wątroby, 
• aktywna choroba wrzodowa, 
• brak współpracy ze strony pacjenta. 

Ze względu na niebezpieczeństwo przeprowadzenia poważnej operacji u osób otyłych z chorobami współistniejącymi, oraz możliwość powikłań, zanim przystąpi się ostatecznie do zabiegu bariatrycznego, trzeba wcześniej wykorzystać szansę wyleczenia otyłości za pomocą wszelkich innych sposobów.