Mam cukrzycę – czy muszę już stosować insulinę?
Wiadomość o zachorowaniu na cukrzycę jest zwykle trudna do przyjęcia. W początkowym okresie zaczynają się przypominać krewni i znajomi, którzy chorowali na cukrzycę, brali „zastrzyki”, mieli cukry po 500 – 600 i „ciężkie życie”. Prawdą jest, że jest to przewlekła choroba, ale warto pozostawać z nią w dobrych relacjach, tzn. kontrolować cukry, robić pomiary na glukometrze, przyjmować leki, pojawiać się na wizytach u diabetologa, któremu można powiedzieć o swoich wątpliwościach, o odczuwanym niepokoju, zadać pytania i uzyskać zrozumiałe odpowiedzi. Wszystko to jest ważne. Ale zacząć warto od początku.
Dlaczego chorujemy na cukrzycę?
Dlaczego zachorowałem na cukrzycę? U większości osób jest ona konsekwencją nadwagi lub otyłości, innymi słowy: jest jednym z powikłań nadwagi/otyłości. Nie jedynym, by wspomnieć tu o bólu kolan, bioder, żylakach, czy gorszej kondycji. Występowanie cukrzycy w rodzinie, np. u rodziców, czy rodzeństwa zwiększa szanse na jej wystąpienie, zwłaszcza u osoby z nadwagą. A skoro już masz cukrzycę, to co dalej?Diabetolog daje ci wskazówki, zalecenia, zapisuje leki, omawia zasady wykonywania pomiarów na glukometrze, weryfikuje wyniki, wspiera. Stopniowo wiesz coraz więcej na temat cukrzycy, akceptujesz fakt, że zachorowałeś, czujesz się spokojniejszy, przestajesz obawiać się nadmiernie o własne zdrowie.
Jeśli masz nadwagę lub jesteś otyły, diabetolog podkreśli konieczność zmniejszenia masy ciała i omówi, w jaki sposób można uzyskać jej redukcję. Jest to bardzo ważny element leczenia cukrzycy. Co zyskujesz dzięki redukcji masy ciała? Przedstawię w tym miejscu doświadczenia z własnej praktyki. Spotykam pacjentów, którzy mimo cukrzycy i otyłości nie zmieniają swoich nawyków żywieniowych, nie dopuszczają do siebie potrzeby pracy nad zmniejszeniem masy ciała. Zaakceptowali swoją otyłość. Przyjmują początkowo 2, potem 3 leki, a mimo to ich cukry są zbyt wysokie. Czy w tym momencie jest czas na leczenie insuliną?
Otyłość a zapotrzebowanie na insulinę
Zanim zostanie wdrożone leczenie insuliną, szukam innych rozwiązań. Otyłość powoduje, że zapotrzebowanie na insulinę u chorego jest duże (około 100, a nieraz ponad 100 j./dobę), a to może doprowadzić do dodatkowego przyrostu masy ciała. Są dostępne nowoczesne leki, których działanie zawiera w sobie zmniejszenie odczuwania głodu, zwiększenie uczucia sytości po posiłku, zmniejszenie apetytu. Leki te dają chorym szansę na zmniejszenie masy ciała. Szansa nie oznacza gwarancji, że to nastąpi. Efekty ich działania nie są widoczne od razu, trzeba uzbroić się w cierpliwość, pokonać nieraz trudny okres początkowy z objawami niepożądanymi. Większość pacjentów odnosi korzyści z zastosowania ww. leków.
Niektórzy moi pacjenci, którzy przez dłuższy czas opierali się zastosowaniu leku w postaci cotygodniowych wstrzyknięć, dziwią się sobie, ale i cieszą z efektów leczenia – mniejsza waga, mniejsze cukry. Warto wiedzieć, iż leki tego rodzaju nie zastąpią potrzeby przestrzegania zaleceń żywieniowych ani aktywności ruchowej. Są jednym z elementów leczenia cukrzycy. Jeśli z jakiegoś powodu chory nie może przyjmować takiego leku, może zajść konieczność zastosowania insuliny. Zwykle taka decyzja lekarza spotyka się z negatywną reakcją i pytaniem: „a czy nie można zastosować jakiegoś leku, by nie była to insulina?” Lekiem w tym przypadku jest zmniejszenie wagi. Skutecznym lekiem.
Jak redukcja masy ciała wpływa na leczenie cukrzycy?
Warto podjąć wysiłek, który obejmuje pracę z dietetykiem, zmianę nawyków żywieniowych, stopniowe zwiększenia aktywności fizycznej i inne działania zgodnie z planem ustalonym przez zespół leczący, w tym prowadzącego diabetologa. Leczenie otyłości przekładające się na mniej kilogramów to nie tylko lepsza kondycja, to także lepsza kontrola cukrzycy, wydłużenie czasu leczenia lekami doustnymi lub podawanymi w postaci prostych wstrzyknięć leków, opisanych powyżej.
Autor: dr n. med. Zofia Szczeklik-Kumala