Leczenie nerkozastępcze

Przewlekła choroba nerek jest chorobą postępującą, która po wejściu w fazę schyłkową wymaga leczenia dializami lub przeszczepieniem nerki. Jeżeli mocznik i kreatynina osiągną wysokie wartości i zaczynają się rozwijać objawy mocznicy to lekarz podejmuje dezycję o wdrożeniu odpowiedniego dla pacjenta leczenia nerkozastępczego. Wybór terapii omawiany jest z pacientem oraz jego rodziną, którzy dokonują świadomego wyboru i przechodzą odpowiednie szkolenie.

Są trzy metody leczenia nerkozastępczego

• dializa otrzewnowa to zabieg wewnątrzustrojowy, który możliwy jest do wykonania w domu, samodzielnie przez pacjenta lub z pomocą rodziny. Polega na wpuszczaniu do błony otrzewnej, mieszczącej się w jamie brzusznej, płynu dializacyjnego, do którego usuwane są toksyny mocznicowe i nadmiar wody. Płyn wymieniany jest cztery razy dziennie, przez miękką rurkę, tzw. cewnik dializacyjny, który podczas zabiegu chirurgicznego wprowadzony zostaje do jamy brzusznej na wiele lat. Pomiędzy wymianami płynu można kontynuować codzienne zajęcia. Czasem możliwa jest dializa otrzewnowa wykonywana automatycznie, przez aparat zwany cyklerem, który podłączany jest miękką rurką do cewnika dializacyjnego podczas snu pacjenta. Wymagane jest przeszkolenie z zakresu prawidłowej techniki wykonywania zabiegu oraz ścisłe przestrzeganie zasad higieny osobistej.
• Hemodializa to zewnątrzustrojowy zabieg oczyszczania krwi z toksyn mocznicowych i usuwania nadmiaru płynów przy pomocy tzw. sztucznej nerki w stacji dializ. Zabiegi odbywają się 3 razy w tygodniu, trwają od 4 do 5 godzin. Krew do oczyszczenia w dializatorze pobierana jest ze specjalnie wytworzonego chirurgicznie dostępu w naczyniach krwionośnych pacjenta, Jest to tzw. przetoka tętniczo-żylna, najczęściej zlokalizowana w obrębie lewej lub prawej kończyny górnej.
• Przeszczepienie nerki jest zabiegiem operacyjnym, w którym nerka pobrana od dawcy zmarłego lub żywego doszczepiana jest do naczyń biodrowych na lewy lub prawy dół biodrowy. Najczęściej nie trzeba wcześniej usuwać nerki własnej chorego. Do przeszczepienia nerki mogą zostać zakwalifikowani pacjenci bez ciężkich, uogólnionych chorób, którzy będą współpracować w zakresie regularnej kontroli u lekarza transplantologa oraz przyjmowania leków zapobiegajacych odrzucaniu. Przeszczepienie nerki jest najlepszą metodą leczenia nerkozastępczego, która umożliwia nowe i lepsze życie. Pacjenci po przeszczepieniu nerki żyją dłużej, niż chorzy leczeni dializami. Najlepszą metodą jest przeszczepienie nerki pobranej od dawcy żywego, w okresie przed rozpoczęciem dializoterapii. Dawcą żywym może zostać zdrowa osoba spokrewniona genetycznie (np. rodzice, rodzeństwo, dzieci, dziadkowie) lub emocjonalnie (np. małżonek) a także każda osoba niespokrewniona za zgodą Sądu Rodzinnego i Komisji Etycznej przy Krajowej Radzie Transplantacyjnej.